ΑΝΕΣΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ (1937 - 1994), Ποιητής της Β' Μεταπολεμικής Γενιάς, ''Εδώ είναι ένα κομμάτι σάρκας, αναγνώστη, μια φέτα είναι ψυχής. Πέρνα απαλά, παρακαλώ σε, από σελίδα σε σελίδα, από τη μια στροφή στην άλλη των ποιημάτων. Πρόσεχε μην τα πονέσεις.''

 

Ο Ανέστης Ευαγγέλου (Θεσσαλονίκη, 1937-1994) είναι ποιητής της Β΄ μεταπολεμικής γενιάς. Το πραγματικό του όνομα ήταν Ανέστης Παπαδόπουλος. Η ζωή και το έργο του έχει συνδεθεί με τη Θεσσαλονίκη, όπου εξέδωσε τις ποιητικές του συλλογές. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Ανέστης Ευαγγέλου γεννήθηκε το 1937 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στο Anatolia College και παρακολούθησε μαθήματα στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έζησε μόνιμα στη Θεσσαλονίκη, όπου εργάστηκε ως ελεύθερος επαγγελματίας και πέθανε στην ίδια πόλη το 1994. Διηγήματά του, ποιήματα, κριτικά σημειώματα, δοκίμια και μελέτες έχουν δημοσιευθεί σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες. Μετά τη μεταπολίτευση του 1974 έλαβε ενεργό μέρος στην πολιτισμική ζωή της Θεσσαλονίκης, συμμετέχοντας στα Δ.Σ. της Εταιρίας Λογοτεχνών, της Λέσχης Γραμμάτων και Τεχνών Βορείου Ελλάδος και του Θεατρικού Εργαστηρίου Θεσσαλονίκης.

Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1958 με τη δημοσίευση του ποιήματος "Προετοιμασία και ώρες αναμονής πριν από μακρύ ταξίδι" στο πειραϊκό περιοδικό Το Περιοδικό μας των Ν. Βελιώτη και Χρ. Λεβάντα. Η ποιητική του παραγωγή συγκαταλέγεται κατά άλλους (Γιώργος Αράγης) στην κοινωνική και κατά άλλους (τριχοτόμηση του περιοδικού Νέες Τομές) στην υπαρξιακή-φιλοσοφική τάση της Β΄ μεταπολεμικής γενιάς, ενώ η Δώρα Μέντη εντοπίζει στις τελευταίες συλλογές μια μετατόπιση από την κοινωνική στην οντολογική διάσταση, καθώς εμφιλοχωρεί στην ποίηση του Ευαγγέλου το στοιχείο του θανάτου. Η ποίησή του διακρίνεται από τα λιτά εκφραστικά μέσα, τη διάχυτη ατμόσφαιρα απαισιοδοξίας και την αποστροφή του ποιητικού υποκειμένου προς τη μεταπολεμική πραγματικότητα και το αίσθημα της ήττας. Ακόμη, στο ποιητικό του έργο ανιχνεύονται επιδράσεις από τους Νίκο-Αλέξη Ασλάνογλου, Γιώργο Βαφόπουλο, Ζωή Καρέλλη, Γιώργου Θέμελη, Μανόλη Αναγνωστάκη και Άρη Δικταίο.

Η κριτική υποδοχή του έργου του υπήρξε αρκετά θερμή, ενώ για την ποίησή του μίλησαν ανάμεσα σε άλλους οι Μανόλης Αναγνωστάκης, Γιώργος Αράγης, Βάσος Βαρίκας, Νικηφόρος Βρεττάκος, Αλέξης Ζήρας, Πάνος Μουλλάς, Κώστας Στεργιόπουλος, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου και Ντίνος Χριστιανόπουλος. Εξ αρχής η κριτική μίλησε ομόθυμα για γνησιότητα, ειλικρίνεια, οικειότητα, για επανάκαμψη της συγκίνησης και τη διαύγεια των συμβόλων.

Εργογραφία

Ποιητικές συλλογές

• Περιγραφή εξώσεως (1960)
• Μέθοδος αναπνοής (1966)
• Αφαίμαξη '66-70 (1971)
• Τα ποιήματα, 1956-1970 (1974)
• Το διάλειμμα (1976)
• Τα χάι-κάι (1978)
• Απογύμνωση (1979)
• Η επίσκεψη και άλλα ποιήματα (1987)
• Τα ποιήματα, 1956-1986 (1988)
• Το χιόνι και η ερήμωση (1994)

Πεζά

• Το ξενοδοχείο και το σπίτι (1966)
• Το ξενοδοχείο και το σπίτι και άλλα πεζά (1985)

Συγκεντρωτικός τόμος με κείμενα λογοτεχνικής κριτικής

• Ανάγνωση και γραφή (1981)

Δοκίμιο

• Εννέα εκδοχές για την ποίηση και την ποιητική (1990)

Ανθολογία

• Η δεύτερη μεταπολεμική ποιητική γενιά 1950-1970 (1994, εισαγωγή Γ. Αράγης)

Βιβλιογραφία

• Δημ. Γρ. Τσάκωνας, Η Σχολή Θεσσαλονίκης (Πεζογραφία-Ποίηση-Δοκίμιο), Αθήνα, Liquid Letter, 1990
• Δημήτρης Μαλακάσης-Τσέκος, Ο ποιητής Ανέστης Ευαγγέλου, Αθήνα, 1982
• Θανάσης Ε. Μαρκόπουλος, Ανέστης Ευαγγέλου: ο ποιητής, ο πεζογράφος, ο κριτικός, διδακτορική διατριβή, Θεσσαλονίκη, 2000
• Θανάσης Ε. Μαρκόπουλος, Ματιές ενόλω. Αναγνωστάκης, Κύρου, Θασίτης, Χριστιανόπουλος, Ασλάνογλου, Μέσκος, Ευαγγέλου, Μάρκογλου, Σοκόλης, 2003